معرفی بهترین بازی های فکری کودکان و نوجوانان

بازی های فکری در سال‌های اخیر نقش مهمی در پرورش ذهنیت و تصورات کودکان داشته است و موجب رشد فکری و ذهنی کودکان شده است. بازی های فکری تنوع زیادی دارد که هرکدام می‌تواند به نوعی کمک‌کننده به یادگیری کودکان باشد. در این مقاله سعی می‌کنیم چند نمونه بازی فکری کودکان در خانه و به نوعی بازی فکری برای سنین مختلف مثلا بازی فکری کودکان 5 ساله را معرفی نماییم.

همانطور که می‌دانید تنوع در بازی های فکری بسیار زیاد است و ما سعی می‌کنیم به طور کلی، راجع به بازی های فکری صحبت می‌کنیم. مثلا به طور کلی، درباره بازی های فکری بازی ریاضی صحبت می‌کنیم و البته می‌دانید که در این حوزه بازی های فکری زیادی موجود است، که می‌توانید درباره آنها نیز در اینترنت بخوانید. در کلاس خلاقیت کودکان طراحی و ساخت این بازی ها از صفر تا صد به کودکان آموزش داده می شود.  تا انتهای مقاله با ما همراه باشید، تا با انواع بازی فکری کودکان و نوجوانان از قبیل بازی فکری کودکان آنلاین و بازی فکری جدید کودکان آشنا شوید.

انواع بازی های فکری کودکان کدامند؟

احتمالا به دنبال ساخت بازی فکری در خانه برای کودکان، یا به فکر بازی فکری برای کودکان 5 ساله یا سنین مختلف دیگر هستید. ما در اینجا به طور موردی، پنج مورد از انواع بازی های فکری را به شما معرفی می‌کنیم و سپس به بررسی هر یک می‌پردازیم.

1- شطرنج
2- پازل‌ها
3- بازی های ریاضی
4- معماها
5- کلمه سازی

در ادامه به توضیح هر کدام از بازی ها و تاثیر آن ها بر روی فکر و ذهن کودکان بیشتر صحبت می شود.

بازی فکری شطرنج برای کودکان

شطرنج یک بازی فکری بسیار قدرتمند برای کودکان و نوجوانان است و حتی می‌توان در سنین پایین‌تر نیز از آن استفاده کرد. مثلا یک نمونه بازی فکری برای کودکان 5 ساله نیز می‌تواند باشد. همین‌طور به خاطر در دسترس بودن می‌توان از آن به عنوان بازی فکری کودکان در خانه نیز نام برد.

این بازی تمرکز بسیار زیادی را از بازیکن می‌طلبد. برای پیروزی در شطرنج، بازیکن باید استراتژی‌های پیچیده‌ای را طراحی کند، حرکات حریف را پیش‌بینی کند و بر اساس شرایط مختلف تصمیم‌گیری کند. این بازی علاوه بر تقویت تفکر منطقی، صبر و تمرکز نیز را تقویت می‌کند. شطرنج تاثیرات بسیار مثبتی بر روی ذهنیت کودکان دارد. این بازی به دلایل مختلفی مفید است:

تقویت تفکر استراتژیک: بازی شطرنج به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های تفکری مانند برنامه‌ریزی، پیش‌بینی نتایج احتمالی و ارزیابی وضعیت‌های مختلف را تقویت کنند.

تقویت حافظه: شطرنج نیازمند حفظ حرکات و ترکیبات مختلف است، که این به کودکان کمک می‌کند تا حافظه خود را تقویت کنند. می‌توان شطرنج را بهترین بازی فکری کودکان نیز دانست.

تقویت تمرکز: شطرنج یک بازی فکری برای تمرکز کودکان است. بازی شطرنج نیازمند تمرکز و توجه طولانی مدت است که می‌تواند به کودکان کمک کند تا این مهارت را تقویت کنند.

توسعه مهارت‌های حل مسئله‌: شطرنج کودکان را در راه حل مسائل و مشکلات چالش‌برانگیز ترغیب می‌کند و می‌تواند به افزایش اعتمادبه‌نفس آنها نیز کمک کند.

توسعه مهارت‌های اجتماعی: بازی شطرنج می‌تواند به کودکان کمک کند تا مهارت‌های اجتماعی مانند همکاری، رقابت سالم و حل تعارض را تقویت کنند.

کنترل استرس: آموزش به کودکان برای مدیریت استرس و فشار از طریق بازی شطرنج می‌تواند به آنها کمک کند تا در مواجهه با چالش‌ها و فشارهای روزمره بهتر عمل کنند.

توسعه خلاقیت: این بازی کودکان را به خلاقیت در حل مسائل و ابداع راه‌حل‌های جدید ترغیب می‌کند.

بنابراین، می‌توان گفت که آموزش شطرنج به کودکان نه تنها باعث سرگرمی آن ها است، بلکه یک ابزار آموزشی قدرتمند برای توسعه مهارت‌های مختلف ذهنی و اجتماعی کودکان است.

بازی فکری پازل برای کودکان

یکی‌دیگر از انواع بازی فکری کودکان، بازی های فکری پازلی است. از پازل حتی می‌توان در سنین پایین‌تر نیز استفاده کرد، مثلا یک نمونه بازی فکری برای کودکان 5 ساله نیز می‌تواند باشد. همین‌طور به خاطر در دسترس بودن می‌توان از آن به عنوان بازی فکری کودکان در خانه نیز نام برد.

بازی های پازل معمولاً شامل حل کردن معماها و جورچین‌های تصویری هستند. این بازی ها تقویت تفکر منطقی و مهارت حل مسئله را تشویق می‌کنند. همچنین می‌توانند استرس را کاهش داده و تمرکز را افزایش دهند. پازل‌ها نیز مانند شطرنج، تأثیرات مثبت بسیاری بر روی ذهنیت کودکان دارند. در زیر تأثیرات اصلی آنها بر ذهنیت کودکان را مرور می‌کنیم:

تقویت مهارت‌های تفکری: پازل‌ها به کودکان کمک می‌کنند تا مهارت‌های تفکری مانند تحلیل، استدلال، و حل مسئله را تقویت کنند. این بازی ها به آنها اجازه می‌دهند با مسائل مختلف روبرو شوند و راه‌حل‌های خلاقانه‌ای را پیدا کنند.

توسعه مهارت‌های دیداری: پازل‌ها می‌توانند به کودکان کمک کنند تا مهارت‌های دیداری خود را تقویت کنند. این بازی ها باعث می‌شوند که کودکان به دقت به جزئیات و الگوهای مختلف توجه کنند.

تقویت حافظه: حل پازل‌ها نیازمند حفظ و بازیابی اطلاعات است که این کار می‌تواند حافظه کودکان را تقویت کند.

تقویت اعتمادبه‌نفس: موفقیت در حل پازل‌ها می‌تواند به کودکان اعتمادبه‌نفس بدهد و احساس موفقیت و رضایت را تجربه کنند.

تسلط بر استرس: حل پازل‌ها می‌تواند به کودکان کمک کند تا استرس و فشار را مدیریت کنند. این بازی ها فرصتی است که کودکان بتوانند با فشارهای روزمره خود به صورت سازنده مقابله کنند.

توسعه مهارت‌های اجتماعی: حل پازل‌ها می‌تواند به کودکان کمک کند تا مهارت‌های اجتماعی مانند همکاری و تعامل موثر با دیگران را تقویت کنند، به خصوص اگر این بازی ها به صورت گروهی انجام شوند.

بنابراین، پازل‌ها نه تنها برای سرگرمی کودکان مناسب هستند، بلکه یک ابزار آموزشی قدرتمند نیز محسوب می‌شوند که می‌توانند به توسعه مهارت‌های مختلف ذهنی و اجتماعی کودکان کمک کنند.

بیشتر بخوانید: بازی فکری برای کودکان 9 ساله

بازی های فکری ریاضی برای کودکان

یکی‌دیگر از بازی های فکری کودکان و نوجوانان بازی های ریاضی است. این بازی ها ممکن است شامل جدول ضرب، حل مسائل ریاضی یا حتی بازی های تعاملی مبتنی بر ریاضیات باشند. آنها به کودکان کمک می‌کنند تا مهارت‌های ریاضی را به صورت سرگرم‌کننده و تعاملی تقویت کنند.

البته بازی های ریاضی بسته به سن کودک می‌تواند متفاوت باشد؛ اما  به خاطر در دسترس بودن می‌توان از آن به عنوان بازی فکری کودکان در خانه نیز نام برد. بازی های ریاضی نقش بسیار مهمی در تقویت ذهنیت کودکان دارند و می‌توانند تأثیرات بسیار مثبتی بر آن داشته باشند. در زیر تأثیرات اصلی بازی های ریاضی بر ذهنیت کودکان را بررسی می‌کنیم:

توسعه مهارت‌های ریاضی: بازی های ریاضی کودکان را با مفاهیم ریاضی آشنا می‌کنند و به آنها کمک می‌کنند تا مهارت‌های اساسی مانند جمع، تفریق، ضرب و تقسیم را تقویت کنند.

تقویت تفکر منطقی: حل مسائل ریاضی نیازمند تفکر منطقی و استدلال است که بازی های ریاضی به کودکان کمک می‌کنند تا این مهارت‌ها را تقویت کنند.

توسعه توانایی‌های حل مسئله‌: بازی های ریاضی کودکان را به مسائل چالش‌برانگیز ریاضی مواجه می‌کنند که حل آنها نیازمند استراتژی‌های مختلف و تفکر خلاقانه است.

تقویت حافظه: حل مسائل و مسابقه در بازی های ریاضی نیازمند حفظ و بازیابی اطلاعات است که این کار می‌تواند حافظه کودکان را تقویت کند.

بنابراین، بازی های ریاضی نه تنها به عنوان یک فعالیت سرگرم‌کننده بلکه به عنوان یک ابزار آموزشی قدرتمند برای توسعه مهارت‌های ریاضی و ارتقای ذهنیت کودکان بسیار ارزشمند هستند.
 

حل معماها برای کودکان

حل معما می‌تواند برای سنین مختلف استفاده شود؛ مثلا  بازی فکری کودکان 5 ساله باشد یا سنین بزرگ‌تر یا کوچک‌تر، و البته به خاطر در دسترس بودن می‌توان از آن به عنوان بازی فکری کودکان در خانه نیز نام برد.

این بازی ها شامل حل معماها، پیدا کردن راه‌حل‌های خلاقانه برای مشکلات و حل کردن معماهای منطقی هستند. آنها به تقویت تفکر خلاق و استدلال کودکان کمک می‌کنند. بازی های معمایی نیز مانند سایر بازی های ذهنی، تأثیرات بسیار مثبتی بر روی ذهن کودکان دارند. 

بیشتر بخوانید: بازی های خلاقانه برای کودکان

بازی فکری کلمه سازی برای کودکان

کلمه‌سازی‌ها هم از انواع بازی فکری کودکان هستند که می‌تواند برای سنین مختلف استفاده شود، مثلا  بازی فکری کودکان 5 ساله باشد یا سنین بزرگ‌تر یا کوچک‌تر، و البته به خاطر در دسترس بودن می‌توان از آن به عنوان بازی فکری کودکان در خانه نیز نام برد.

این بازی ها شامل ساخت کلمات از حروف یا حل معماهای واژگانی هستند. آنها به کودکان کمک می‌کنند تا دایره واژگان خود را افزایش دهند و تمرکز روی واژگان و زبان را تقویت کنند. بازی کلمه‌سازی یک بازی سرگرم‌کننده است که کودکان می‌توانند با آن کلمات را تشکیل دهند. این بازی تأثیرات بسیار مثبتی بر رشد و توسعه کودکان دارد. به طور ساده‌تر، تأثیرات بازی کلمه‌سازی بر کودکان عبارتند از:

تقویت دایره واژگان: با حل کردن مسائل و ساختن کلمات جدید، کودکان با واژگان جدید آشنا می‌شوند و دایره واژگانشان افزایش می‌یابد.

تقویت مهارت خواندن و نوشتن: در حین بازی، کودکان با نوشتن کلمات مختلف و خواندن آنها، مهارت‌های خواندن و نوشتن خود را تقویت می‌کنند.

توسعه تفکر و استدلال: حل کردن مسائل کلمه‌سازی نیازمند تفکر و استدلال منطقی است که این مهارت‌ها را در کودکان تقویت می‌کند.

بنابراین، بازی کلمه‌سازی نه تنها یک بازی سرگرم‌کننده است بلکه یک ابزار آموزشی قدرتمند است که می‌تواند به توسعه مهارت‌های زبانی، فکری، و اجتماعی کودکان کمک کند.
 

سخن پایانی

در این مقاله سعی شده تا شما را با انواع بازی های فکری آشنا سازیم. البته در هر قسمت از مواردی که در بالا آوردیم بازی های متنوع و زیادی وجود دارد که بسته به قیمت و کارایی می‌توانید برای فرزندانتان طراحی نمایید.

اما حتما یک بازی فکری برایشان تهیه کنید تا بتوانند به خوبی بیاموزند و مهارت حل مساله و تفکر منطقی را در خود پرورش دهند. در پایان شما می توانید در صورت علاقمندی به شرکت کردن فرزندتان در آموزش برنامه نویسی کودکان موسسه پل  استار هر چه زودتر اقدام کرده و این فرصت استثنایی را برای پیشرفت دلبندتان برای او به ارمفان آورید.