ابزارها و منابع آموزشی برای برنامه‌نویسی مخصوص کودکان

مقدمه

در این مقاله، ما فهرستی مفید از ابزارها و منابع را گردآوری کرده‌ایم تا فرزند شما بتواند یادگیری مهارت برنامه‌نویسی را شروع کند. می‌دانیم که برنامه‌نویسی علمی ضروری و مورد نیاز به‌خصوص برای آیندگان است، و از طرفی کودکان و نوجوانان امروز هستند که آینده را می‌سازند. پس اثبات این نکته روشن است که یادگیری برنامه‌نویسی امری ضروری برای کودکان می‌باشد.
بنابراین سوالی که پیش می‌آید این است که کودکان چگونه باید برنامه نویسی را بیاموزند؟ واضح است که مجبور کردن کودک، به ماندن در خانه و صرفا تهیه یک سری کتاب و سی دی، نمی‌تواند اثربخش باشد. کودک چگونه باید چالش ها را درک کند؟ اصلا چگونه باید به این نتیجه برسد که ورود به این چالش می تواند برای آینده اش مفید باشد؟
امروزه در بسیاری از مدارس جهان برنامه‌نویسی تدریس می‌شود. در ایران هم به تازگی آموزش اسکرچ، در دروس دانش‌آموزان قرار داده شده است. این امری مفید است اما نمی‌توان آن را کافی دانست. 
در این مقاله سعی شده تا چند ابزار مفید برای یادگیری برنامه‌نویسی، توسط کودک به شما نمایش داده شود. اما به نظر من باید حتما کودکان در یک فضای رقابتی قرار بگیرند. اساتیدی داشته باشند که بتوانند سوال‌هایشان را بپرسند و جواب بگیرند. افرادی را داشته باشند که بتواند کودک را به آن سمت که برایش مفید است هدایت کند.

ابزارهای کدنویسی برای کودکان 4 تا 8 ساله

اسکرچ جونیور

محدوده سنی پیشنهادی: 5 تا 7
تجربه کدنویسی: لازم ندارد
مهارت‌های آموخته شده: تعامل با یک رابط گرافیکی، برنامه‌نویسی، حل مسائل 
 

با استفاده از این برنامه، بچه‌های پنج تا هفت ساله می‌توانند بازی‌های خود را بسازند، بین اشکال مختلف تعامل ایجاد کنند و آنچه در ذهن دارند را پیاده‌سازی کنند. 
در اسکرچ جونیور، همه چیز گرافیکی و ساده است، کودکان می‌توانند از برنامه اسکرچ جونیور برای ترکیب بلوک‌های کد با عناصر روی صفحه و وادار کردن شخصیت‌ها به حرکت، پرش و غیره استفاده کنند. بچه‌ها حتی می‌توانند عکس‌های خود را وارد نرم‌افزار کنند، صداها را اضافه کنند و از ویرایشگر رنگ برای تغییر رنگ شخصیت‌های خود استفاده کنند.
این نرم‌افزار کاملا رایگان در دسترس است. این نرم‌افزار مملو از اشکال رنگارنگ است که مطمئناً کودکان را سرگرم می‌کند.

Codeable Crafts

محدوده سنی پیشنهادی: 3 تا 8
تجربه کدنویسی: لازم ندارد
مهارت‌های آموخته شده: بازی، انیمیشن، تصویرسازی، کدنویسی
 

Codeable Crafts، ابزارهایی با کاربری آسان ارائه می‌دهد که به بچه‌های خلاق اجازه می‌دهد انیمیشن‌ها، نقاشی‌ها و برنامه‌های ساده ایجاد کنند. این بازی از طریق بلوک‌های کد ساده و قابل درک، کودکان را با اساسی‌ترین اصول برنامه‌نویسی آشنا می‌کند. 
در این نرم‌افزار کودکان به صورت کاملا سرگرم‌کننده و جذاب، کدنویسی را یاد می‌گیرند. می‌توانند برنامه‌هایی که ساخته‌اند را با دیگران به اشتراک بگذارند. در این نرم‌افزار هر بلوک کدنویسی از پیش برنامه‌ریزی شده، دارای توضیح مختصری است تا به کودکان اجازه دهد اصول برنامه نویسی اساسی را درک کنند.

Robot Turtles (Board Game)

نوع منبع: Board Game
محدوده سنی پیشنهادی: 4 سال به بالا
تجربه کدنویسی: لازم ندارد
مهارت‌های آموخته شده: حل مسئله، مفاهیم اولیه برنامه‌نویسی
 

این ابزار تا به امروز، بیش از 50 میلیون کاربر کودک و نوجوان را با برنامه‌نویسی آشنا کرده است. 
این بازی که برای بازیکنان چهار سال به بالا طراحی شده است، برای توسعه تفکر انتقادی کودکان ساخته شده است و به صورت غیرمستقیم، آنها را با برنامه‌نویسی آشنا می‌سازد. Robot Turtles به بچه‌ها اجازه می‌دهد برنامه‌هایی را با کارت‌های بازی بنویسند و می‌توان سطح دشواری آن را افزایش داد تا کودکان مرحله به مرحله مفاهیم اساسی‌تری را بیاموزند. 
همچنین board gameهای دیگر مثل Kids’ First Coding and Robotics Kit هم، ابزار های مناسبی برای یادگیری برنامه‌نویسی برای این رده سنی می‌باشد.

ابزار کدنویسی برای کودکان 8 تا 12 ساله
 

اسکرچ

محدوده سنی پیشنهادی: 8 تا 16
تجربه کدنویسی: لازم ندارد
مهارت‌های آموخته شده: برنامه‌نویسی، انیمیشن، استدلال سیستماتیک، همکاری
 

Scratch که توسط آزمایشگاه رسانه MIT توسعه یافته است، یک زبان برنامه‌نویسی مناسب برای کودکان و حتی دانشجویان است که در آن بچه‌ها می توانند برنامه بسازند، شخصیت‌های ذهن خود را طراحی کنند و با ابزارهایی که در دسترس دارند آنها را حرکت دهند. هنگام استفاده از Scratch، بچه‌ها می‌توانند بلوک‌های کدگذاری را به هم بچسبانند و اگر این کار را به درستی انجام داده باشند می‌توانند انیمیشن‌ها و بازی‌های جذابی را طراحی نمایند. این برنامه به گونه‌ای طراحی شده است که تفکر خلاق کودک را تا حد امکان افزایش دهد و کودکان را به کار گروهی تشویق می‌کند.

SpriteBox coding

محدوده سنی پیشنهادی: 8 سال به بالا
تجربه کدنویسی: لازم ندارد
مهارت‌های آموخته شده: اصول کد نویسی، حل مسئله، پایه جاوا/swift
 

SpriteBox یک بازی ماجراجویی است که بچه‌ها را شیفته خود می‌کند.
کودکان به کمک این بازی با حل پازل‌ها با آیکون‌هایی که در دسترس دارند و دستورات مبتنی بر متن، مفاهیم اولیه برنامه‌نویسی را می‌آموزند. این نرم‌افزار مفاهیم اساسی در برنامه‌نویسی مثل: حلقه‌ها، شرط‎ها و... را آموزش می‌دهد.
 

همچنین نرم‌افزار Hopscotch و Osmo Coding Jam که یک board game است هم می‌تواند برای یادگیری برنامه‌نویسی در این رده سنی بسیار مفید باشد.

ابزارهای کدنویسی برای رده سنی 12 تا 16 ساله
 

Minecraft

محدوده سنی پیشنهادی: 7 سال به بالا
تجربه کدنویسی: لازم ندارد
مهارت‌های آموخته شده: برنامه‌نویسی، بهترین شیوه‌های کدنویسی
 

Minecraft فقط یک بازی ویدیویی نیست. یک تجربه یادگیری است! این برنامه خلاقانه شامل آموزش‌های بی‌شماری است که به بچه‌ها اجازه می‌دهد تجربه خود را در بازی پیاده کنند.
کاربران می‌توانند بازی‌های تعاملی مبتنی بر داستان، سفرهای دریایی، بازی‌های ماجراجویی و خانه‌هایی با طراحی داخلی بسازند. این بازی می‌تواند به کودکان و نوجوانان در یادگیری برنامه‌نویسی نیز کمک کند.
حتی برای استفاده از این بازی حتما نیاز به اینترنت ندارید و  فرزند شما می‌تواند نسخه آفلاین Minecraft Adventurer را دانلود کند تا در هر‌کجا و هر زمان، برنامه‌نویسی را شروع کند!

Python

محدوده سنی پیشنهادی: 14 به بالا
تجربه کدنویسی: لازم ندارد
مهارت‌های آموخته شده: برنامه‌نویسی
 

اگر فرزند شما در رده سنی دبیرستان باشد، زبان انگلیسی نسبتا خوبی داشته باشد، تفکر الگوریتمیک داشته باشد و ذهنیت قوی‌تری داشته باشد، حتی می‌تواند برنامه‌نویسی را با پایتون هم آغاز کند. 
پایتون یک زبان سطح بالا و بسیار نزدیک به زبان محاوره‌ای است. شما وقتی با پایتون برنامه‌نویسی می‌کنید می‌توانید فرض کنید که در حال صحبت کردن با کامپیوتر هستید. دستورات پایتون ساده و بهترین زبان برای شروع یادگیری می‌باشد.
همچنین ابزارهای دیگری مثل CodeCombat و Swift Playgrounds و (Turing Tumble(Board Game  ابزارهای دیگری هستند که می‌توانند در این رده سنی برای یادگیری برنامه‌نویسی مفید باشند.

سخن پایانی

امروزه بخش قابل توجهی از زندگی ما به صورت آنلاین اتفاق می‌افتد. خوب یا بد، برنامه‌نویسی تقریباً زیربنای همه جنبه‌های روزمره ماست و البته روز به روز هم، بیشتر در زندگی ما نفوذ خواهد کرد.  
از نظر روانشناسی، ثابت شده است که ذهن کودکان بخاطر کمتر بودن مشغله، آزاد بودن و همینطور زمان آزاد بیشتری که کودکان در اختیار دارند تا بتوانند بیشتر تمرین کنند، آمادگی بیشتری برای یادگیری مفاهیم برنامه‌نویسی را دارد. پس بهترین زمان برای شروع یادگیری برنامه‌نویسی در زمان کودکی و نوجوانی می‌باشد. 
هزاران ابزار در دسترس وجود دارد که کودکان به کمک آنها می‌توانند برنامه‌نویسی را شروع کنند و کم‌کم تکامل بیابند. فقط کافیست کودک را به برنامه‌نویسی علاقه‌مند سازید. روند علاقه‌مندسازی کودکان با ذهنیت پر جنب‌وجوش و بازیگوش، امری دشوار است اما خانواده‌ها می‌توانند با تشریح آینده‌ در انتظار کودکان، آنها را به این درک برسانند که به سراغ یادگیری برنامه‌نویسی بروند.  
البته که داشتن یک مربی، که هم برنامه‌نویسی بداند و هم در حوزه کودکان و نوجوانان فعالیت کند می‌تواند روند یادگیری و علاقه‌مندسازی کودک را سرعت بخشد. 
پل استار یک موسسه شتابدهی استعداد کودکان و نوجوانان می‌باشد که در رده‌های سنی مختلف با برنامه آموزشی به‌روز و کامل برنامه‌نویسی را به فرزندتان آموزش می‌دهد.
پیشنهاد می‌کنم که با مشاورین پل استار در ارتباط باشید و در هر جای دنیا که هستید در کلاس‌های آنلاین ما شرکت کنید. کودک شما بعد از تعیین سطح توسط نیروهای متخصص، از مناسب‌ترین آموزش ممکن با بهترین کیفیت در زمینه برنامه‌نویسی بهره‌مند خواهد شد.
 

با ما همراه باشید.
 

سپاس از نگاهتان

مرجع

https://techbootcamps.utexas.edu/blog/coding-tools-for-kids