بهترین سن شروع یادگیری برنامه نویسی

امروزه در جهانی که در آن انسان‌ها هر روز بیشتر از دیروز به تکنولوژی خو می‌گیرند، یادگیری برنامه‌نویسی به یکی از مهارت‌های کلیدی برای کودکان و نوجوانان تبدیل شده است. با توجه به رشد سریع فناوری و تأثیر روزافزون آن بر جنبه‌های مختلف زندگی، بسیاری از والدین این سؤال را مطرح می‌کنند که بهترین سن شروع یادگیری برنامه نویسی چه زمانی است؟ آیا کودکان در سنین پایین، توانایی درک مفاهیم برنامه‌نویسی را دارند؟ 

در این مقاله، با بررسی مناسب ترین سن برای یادگیری برنامه نویسی و مزایای آن به شما کمک خواهیم کرد تا بهترین تصمیم را برای آینده فرزندتان بگیرید. تا انتهای این مقاله از مجله پل استار، همراه ما باشید.

سن مناسب شروع برنامه نویس چه سنی است؟

مطالعات در حوزه علوم شناختی و روانشناسی تکاملی نشان می‌دهد که بهترین سن شروع یادگیری برنامه نویسی و مهارت‌های پیچیده شناختی مانند تفکر منطقی و یا حل مسئله برای کودکان بین ۷ تا ۱۲ سالگی است. در این سنین، مغز کودکان انعطاف‌پذیرتر است و قادر به یادگیری مفاهیم جدید مانند منطق، الگوریتم‌ها و حل مسئله ست. علاوه بر این، کودکان در این سن از نظر خلاقیت در بالاترین سطح خود هستند و می‌توانند ایده‌هایشان را در قالب‌های مختلف بروز بدهند. 

تحقیقات نشان می‌دهند که مغز کودکان در این سنین، ظرفیت بالایی برای یادگیری مفاهیم جدید دارد. طبق مطالعه‌ای از دانشگاه MIT، این ویژگی کمک می‌کند که کودکان بتوانند مهارت‌های پیچیده برنامه‌نویسی را زودتر از آنچه که تصور می‌شود یاد بگیرند.

خلاقیت و نوآوری: در این سنین، خلاقیت کودک در اوج است و نیاز به بستری برای ظهور و بروز دارد. برنامه‌نویسی می‌تواند به ابزاری برای تبدیل ایده‌های کودک به واقعیت‌های دیجیتال تبدیل شود، مثل طراحی بازی‌ و انیمیشن‌.

 زمان کافی برای پیشرفت: مطمئنا در موقعیت‌هایی در زندگی قرار گرفته‌اید که به خود گفته‌اید که کاش آموختن مهارتی را زودتر شروع کرده بودید و یا ای کاش والدین‌تان به فکر بودند. بنابراین می‌توان از این خسران جلوگیری کرد؛ شروع در این سن، به کودک فرصتی می‌دهد تا مهارت‌های خود را به مرور زمان تقویت کند.

بیشتر بخوانید: چگونه برنامه‌نویسی را شروع کنیم؟

·        چرا یادگیری برنامه‌نویسی برای کودکان مهم است؟

حالا که سن مناسب شروع برنامه نویس را بررسی کردیم، باید سراغ اهمیت آن برویم. امروزه بیش از هر زمان دیگری به همه اثبت شده است که مهارت‌های کاربردی چه نقش گسترده‌ای در زندگی فردی و اجتماعی ما ایفا می‌کنند. طبیعی است که هنگام انتخاب مهارت جدید برای فرزندتان به فکر کاربرد آن باشید ؛ یادگیری برنامه‌نویسی به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌هایی را که در دنیای امروز و فردا بسیار ارزشمند و حیاتی است، به‌دست آورند. برخی از این مهارت‌ها عبارتند از؛

تقویت تفکر محاسباتی و حل مسئله: برنامه‌نویسی به کودک می‌آموزد که چگونه مسائل پیچیده را به قطعات کوچک‌تر تقسیم کند و آن‌ها را به شیوه‌ای منطقی حل کند.

افزایش خلاقیت و نوآوری: هر چه سن شروع یادگیری برنامه نویسی پایین‌تر باشد، کودکان می‌توانند ایده‌های خود را به بازی‌ها، وب‌سایت‌ها و انیمیشن‌های جذاب تبدیل کنند. این ظهور و بروز خلاقیت، زمینه‌ساز اعتماد به نفس و خلاقیت در حوزه‌های فردی و اجتماعی زندگی‌اش می‌شود. 

تقویت مهارت‌های حل مسئله: در فرآیند یادگیری برنامه‌نویسی، کودک دائماً با چالش‌ها روبه‌رو می‌شود و باید راه‌حل‌هایی برای آن‌ها پیدا کند. این مهارت محدود به دنیای برنامه‌نویسی نمی‌شود بلکه زمینه‌ساز پرورش این روحیه در باقی جوانب زندگی‌اش می‌گردد.

آمادگی برای آینده شغلی: در آینده‌ای نه چندان دور، مهارت‌ برنامه‌نویسی به یکی از مهم‌ترین قابلیت‌های بازار کار تبدیل خواهد شد و کودکانی که از سنین پایین آن را می‌آموزند، آمادگی بیشتری خواهند داشت. حتی اگر فرزندتان مشاغل حوزه فناوری را انتخاب نکند، یادگیری این مهارت او را  از سایر رقبایش در حوزه کسب و کار، جلو می‌اندازد.

بیشتر بخوانید: برنامه نویسی در توانمندی‌های فکری کودکان چه نقشی دارد؟

نقش والدین و معلمان در تصمیم‌گیری برای شروع یادگیری برنامه‌ نویسی

والدین و معلمان می‌توانند نقش پررنگی در ترغیب کودکان به یادگیری برنامه‌نویسی داشته باشند. این که چگونه و از چه سنینی این آموزش‌ها آغاز شود، بستگی به دیدگاه آن‌ها و فرصت‌های آموزشی موجود دارد اما همان طور که بررسی کردیم، یادگیری هر چه سن شروع یادگیری برنامه نویسی پایین‌تر باشد، فرصت‌های بیشتری برای فرزندتان وجود خواهد داشت.

کودکان ذاتا عاشق بازی کردن هستند. ترغیب کردن کودکان با بازی‌هایی مانند ماینکرفت و دیگر برنامه‌های آموزشی می‌تواند در ابتدا به فرزندتان کمک کنند تا به‌طور غیرمستقیم با مفاهیم برنامه‌نویسی آشنا شود. راهکار دیگر می‌تواند این باشد که او را به ساختن بازی موردعلاقه‌اش تشویق کنید!

والدین می‌توانند از اپلیکیشن آموزش برنامه نویسی برای کودکان، ویدیوهای آموزشی و دوره‌های آنلاین استفاده کنند تا فضای آموزشی جذابی برای کودکان فراهم کنند. البته در انتخاب کتاب و یا دوره‌های آموزشی باید از محیط جذاب و دوستانه آن اطمینان حاصل کنید و مطمئن شوید که مدرس یا کتاب توانایی انتقال دانش‌اش را به کودکان دارد یا خیر.

کودکان به تشویق نیاز دارند. وقتی فرزند شما یک پروژه کوچک را به پایان می‌رساند، نشان دادن قدردانی و تشویق باعث تقویت انگیزه او برای ادامه یادگیری می‌شود. این حمایت و قدردانی لزوما نباید در قالب جوایز مادی باشد؛ گاهی یک لبخند یا آغوش تاثیر بیشتری دارد.

مزایای شروع یادگیری برنامه‌ نویسی کودکان در سن پایین

یادگیری برنامه‌ نویسی در سن پایین، چنان که پیش از این نیز اشاره کردیم، تأثیرات مثبت بسیاری دارد که نه تنها به پیشرفت تحصیلی، بلکه به رشد شخصیتی کودک نیز کمک می‌کند. مزایای یادگیری این مهارت عبارتند از؛

• تقویت اعتماد به نفس: کودکان با ساختن پروژه‌های دیجیتال مانند بازی‌ها یا انیمیشن‌ها، احساس موفقیت و اعتماد به نفس بیشتری پیدا می‌کنند و به خودباوری می‌رسند.
•  آمادگی برای دنیای دیجیتال آینده: دنیای آینده بیشتر به سمت فناوری و هوش مصنوعی حرکت می‌کند و داشتن مهارت‌های برنامه‌نویسی، کودکان را برای چالش‌های آینده آماده می‌کند. در حقیقت مهارت و آموزش کارآمد، کارش همین است که فرد را بیش از گذشته برای آینده آماده کند.
• تقویت تفکر انتقادی: برنامه‌نویسی به کودکان کمک می‌کند تا به شیوه‌ای منطقی و تحلیلی فکر کنند و از این مهارت در حل مسائل دیگر زندگی بهره ببرند. فرزند شما در سنین جوانی با مسلط بودن بر این مهارت می‌تواند نه تنها وارد بازار کارشده، بلکه فرصت داشته باشد، مهارت‌های دیگری را بیاموزد و تجارب بیشتری کسب کند. 

سخن پایانی

در این مقاله بررسی کردیم که سن شروع یادگیری برنامه نویسی چه زمانی است و فهمیدیم یادگیری هر مهارت در سنین پایین‌تر راحت‌تر اتفاق می‌افتد. کودکان فرصت دارند تا با خلاقیت و انرژی وصف‌ناپذیرشان روزها، ماه‌ها و سال‌ها برای یک مهارت تلاش کنند و به تدریج در آن حرفه‌ای شوند. 

هرچه یادگیری این مهارت زودتر آغاز شود، مسیر رشد و پیشرفت کودک در این حوزه، هموارتر خواهد بود و فرصت‌های بیشتری برای خلاقیت، حل مسئله و ورود به دنیای فناوری در آینده برای او فراهم می‌شود. با ایجاد یک محیط آموزشی مناسب، حمایت والدین و استفاده از منابع آموزشی جذاب، کودکان می‌توانند با اشتیاق وارد دنیای برنامه‌نویسی شوند و مهارت‌هایی کسب کنند که در آینده‌ی شغلی و شخصی آن‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای خواهد داشت.

پل استار با ارائه دوره‌های آموزشی اختصاصی برنامه نویسی کودکان و نوجوان که کاملا متناسب با سنین مختلف آن‌ها طراحی شده، بستری ایده‌آل برای یادگیری فراهم کرده است. فرزند شما با ورود به دنیای دیجیتال، به تدریج برنامه‌نویسی و مهارت‌های مرتبط با مهندسی کامپیوتر را به‌صورت تعاملی و پروژه‌محور می‌آموزد. مربیان علاوه بر آموزش تکنیک‌های تخصصی، بر توسعه مهارت‌های مهمی مانند کار گروهی، تعاملات اجتماعی و توانایی حل مسائل و چالش‌های مختلف در فرزند شما تمرکز دارند.

سوالات متداول

چه زبان‌هایی برای کودکان مناسب است؟

زبان‌هایی مانند اسکرچ و پایتون برای شروع بسیار مناسب هستند. پس از آن، جاوا اسکریپت می‌تواند برای کودکان و نوجوانان گزینه خوبی باشد.

آیا یادگیری برنامه‌نویسی می‌تواند باعث خستگی یا دلسردی کودک شود؟

خیر، اگر یادگیری به روش‌های جذاب و بازی‌گونه صورت گیرد، کودک نه تنها خسته نمی‌شود بلکه از آن لذت می‌برد. پیشنهاد می‌شود که پروژه‌ها به شکلی باشد که کودک بتواند نتایج ملموس و سریع ببیند. مثلا کودکان نوجوانان می‌توانند با استفاده از پایتون بازی سه بعدی بسازند، برای اطلاع بیشتر اینجا کلیک کنید.

آیا برنامه‌نویسی فقط برای علاقه‌مندان به فناوری مفید است؟

خیر، برنامه‌نویسی مهارتی است که می‌تواند برای همه مفید باشد. حتی اگر کودک قصد نداشته باشد به‌طور حرفه‌ای در این زمینه فعالیت کند، یادگیری این مهارت در سایر جنبه‌های زندگی و تحصیل به او کمک می‌کند.

 آیا یادگیری برنامه‌ نویسی در سن پایین می‌تواند به پیشرفت تحصیلی کمک کند؟

بله، یادگیری برنامه‌نویسی باعث تقویت مهارت‌های حل مسئله و تفکر انتقادی می‌شود که در دیگر زمینه‌های تحصیلی نیز بسیار مفید است.

  منابع:

 The Impact of Computer Science Education on Future Career Success[23021RAAE1] .

 American Academy of Pediatrics. (2016). Media and Young Minds[23021RAAE2] .

 https://publications.aap.org/pediatrics/article/138/5/e20162591/60503/Media-and-Young-Minds