ممکن است نام اسکرچ (Scratch) را اخیرا زیاد شنیده باشید و بپرسید که اسکرچ چیست؟ زبان اسکرچ، یک زبان برنامه نویسی سطح بالاست که توسط دانشگاه MIT توسعه داده شده و برای برنامه نویسی در این زبان از ساختار بلوکی استفاده می‌شود. این زبان برنامه نویسی برای بیش از ۷۰ زبان مختلف از جمله فارسی ترجمه شده و در این زبان‌ها قابل استفاده است.
هدف از طراحی این زبان، آموزش برنامه نویسی کودکان و نوجوانان در رده‌های سنی ۸ تا ۱۶ سال است. از آنجایی که با زبان اسکرچ می‌توان به راحتی بازی‌های دو بعدی ساخت و یا انیمیشن‌های دو بعدی طراحی کرد، این زبان برای کودکان و نوجوانان بسیار جذاب است و می‌توانند مفاهیم اصلی برنامه نویسی از قبیل الگوریتم‌نویسی، دستورات شرطی، حلقه‌ها و توابع را به خوبی بیاموزند و این مفاهیم در ذهن آنها به طور کامل نهادینه شود.
بنابراین کودکان پس از تسلط نسبی به زبان برنامه نویسی اسکرچ که همراه با بازی آن را یاد گرفتند، مفاهیم اصولی را به راحتی به ذهن می‌سپارند و می‌توانند زبان‌های برنامه نویسی دیگر را نیز بسیار راحت‌تر بیاموزند. برای کار با زبان برنامه نویسی اسکرچ، می‌توان از ویرایش‌گر آنلاین که در سایت دانشگاه MIT وجود دارد استفاده کرد. همچنین می‌توانید برنامه نصبی اسکرچ را از سایت دانشگاه MIT دانلود و روی سیستم خود نصب کنید. در ادامه با جزییات بیشتری به توضیح کامل این زبان و نحوه نصب و کلیات این زبان برنامه نویسی می‌پردازیم.
انواع زبان‌های برنامه نویسی
به طور کلی زبان‌های برنامه نویسی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
زبان‌های سطح ماشین
زبان‌های سطح پایین
زبان‌های سطح بالا
ابتدا توضیح بسیار کوتاهی در مورد هر یک از این زبان‌ها و تاریخچه آنها می‌دهیم و سپس به تفصیل در مورد زبان‌های سطح بالا به خصوص اسکرچ خواهیم پرداخت.
زبان‌های سطح ماشین
این نوع زبان‌های برنامه نویسی، فقط از ۰ و ۱ تشکیل شده‌اند و برای کامپیوترها به راحتی قابل درک و فهم هستند، در حالی که برای انسان‌ها خیلی سخت بوده و کدنویسی به این زبان برای انسان‌ها بسیار آزاردهنده و پر از اشتباه است. به هر حال اولین برنامه‌های کامپیوتری به همین زبان و توسط ریاضیدانان در قرن ۱۹ میلادی ابداع شد و اولین برنامه کامپیوتری در سال‌های ۱۸۳۳ تا ۱۸۷۱ میلادی توسط چارلز بابج (Charles Babbage) نوشته شد.
دقت کنید که این برنامه کار محاسباتی ریاضی ساده‌ای انجام می‌داد و با این حال حدود ۴۰ سال طول کشید که ابتدایی‌ترین کامپیوترها طراحی و قابل استفاده شوند. بعدها با کار کردن تعداد بیشتری از ریاضیدانان روی علم کامپیوتر، برنامه‌های دیگری نیز با همین زبان نوشته شدند و تا اواسط قرن ۲۰ نیز تنها زبانی که برنامه نویسان می‌توانستند با کامپیوتر ارتباط برقرار کنند، همین زبان ۰ و ۱ بود که به زبان سطح ماشین یا زبان ماشین معروف است.
این نوع زبان‌ها از ۰ و ۱ فاصله گرفتند و به زبان انسان نزدیک‌تر شدند. به این نوع زبان‌ها اکثرا زبان اسمبلی یا assembly language گفته می‌شود و اولین زبان اسمبلی نوشته شده به Kathleen Booth نسبت داده می‌شود که در سال ۱۹۴۷ نوشته شده است. خود این زبان‌ها برای اولین بار با استفاده از زبان ماشین یعنی ۰ و ۱ نوشته شده‌اند. در اکثر این زبان‌ها از کلماتی مثل add برای جمع کردن، store برای ذخیره کردن یک داده و غیره استفاده می‌شود که برای انسان خیلی راحت‌تر قابل درک هستند.
همراه این زبان‌ها برنامه‌ای به اسم اسمبلر assembler نوشته می‌شود که دستورات گفته شده را به همان ۰ و ۱ ها تبدیل می‌کند و به این ترتیب برنامه‌نویسان می‌توانند به جای استفاده از ۰ و ۱ از کلماتی که شبیه به زبان انسان هستند استفاده کنند و برنامه‌های خود را بسیار سریع‌تر و راحت‌تر و با خطای کمتر بنویسند. در انتهای کار برنامه اسمبلر آن کدها را به زبان ماشین تبدیل می‌کند.
زبان‌های سطح بالا
کار کردن با زبان‌های اسمبلی، برای برنامه‌نویسانی که با ۰ و ۱ کار می‌کردند بسیار لذت‌بخش و راحت بود. با این حال افرادی که از قبل با زبان ۰ و ۱ کار نکرده بودند و فقط با زبان اسمبلی آشنا شدند، احساس کردند که این زبان نیز سخت است. از این رو برنامه‌نویسان در اواسط و اواخر قرن ۲۰، روی زبان‌هایی کار کردند که بسیار نزدیک‌تر به زبان انسان باشد تا هر شخصی بتواند برنامه نویسی کند.
در زبان‌های سطح بالا، مثلا برای عمل جمع می‌توانیم از + یا برای ضرب می‌توانیم از * استفاده کنیم. همچنین برای متغیرهای‌مان اسامی دلخواه بگذاریم که کار کردن با آنها بسیار راحت‌تر است. زبان‌های سطح بالا اکثرا با زبان اسمبلی و بعضی از آنها نیز با زبان ماشین نوشته شده‌اند. تعداد این زبان‌ها بسیار زیاد است. یکی از موفق‌ترین آنها زبان برنامه نویسی C است که در اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی رشد کرد و حتی امروزه با گذشت حدود ۵۰ سال نیز از این زبان استفاده می‌شود. کدهای نوشته شده به زبان‌های سطح بالا نیز در نهایت به زبان ماشین ترجمه می‌شوند تا روی کامپیوترها قابل اجرا باشند.
همانطور که در تاریخچه کوتاهی از زبان‌های برنامه نویسی دیدیم، رشد برنامهنویسی به سمتی است که برنامه‌نویسان بتوانند هرچه راحت‌تر برنامه‌ها را بنویسند و تبدیل کردن کدهای نوشته شده به زبان ماشین را به خود کامپیوترها بسپارند. با آغاز قرن ۲۱، زبان‌های سطح بالایی طراحی شده‌اند که به آنها زبان‌های بلوکی گفته می‌شود و در آنها می‌توان از کدهای از قبل نوشته شده استفاده کرد. (البته در اواخر قرن ۲۰ نیز این زبان‌ها وجود داشتند و روی آنها کار می‌شد اما با آغاز قرن ۲۱ بیشتر گسترش یافتند).
زبان‌هایی از قبیل اسکرچ (Scratch)، اسکرچ جونیور (ScratchJr)، اپ اینونتور (App Inventor) و برخی زبان‌های دیگر که در این زبان‌ها به جای نوشتن کدهای طولانی، برنامه‌نویسان می‌توانند قطعه کدها را انتخاب کنند و آنها را به صفحه برنامه اضافه کنند و با چسباندن کدها به همدیگر مثل ساخت پازل، کدهایشان را کامل کنند. در واقع زبان‌های برنامه نویسی سطح بالای امروزی به دو دسته زبان‌های نوشتاری و زبان‌های بلوکی تقسیم می‌شوند.
زبان‌های نوشتاری مثل Python و C و غیره زبان‌های کامل و همه منظوره هستند و هر برنامه‌ای را می‌توان با آنها نوشت. اما زبان‌هایی مثل اسکرچ یا اسکرچ جونیور ، زبان کامل محسوب نمی‌شوند و با آنها می‌توان بازی‌های دو بعدی یا انیمیشن‌های دو بعدی ساخت و مثلا نمی‌توانیم با آنها سایت درست کنیم. با این حال برای شروع برنامه نویسی این زبان‌ها بسیار عالی هستند و برای ورود به دنیای برنامه نویسی گزینه‌های مناسبی هستند. در این مقاله به طور خاص روی زبان برنامه نویسی بلوکی اسکرچ با جزییات می‌پردازیم.
اسکرچ توسط چه سازمانی نوشته شده است؟
همانطور که در بخش زبان‌های برنامه نویسی سطح بالا گفتیم، برنامه نویسی بلوکی باعث افزایش سرعت برنامه‌نویس می‌شود و مهندسین و متخصصین دانشگاه MIT، در قرن ۲۱ تمرکز زیادی روی این نوع زبان‌ها کرده‌اند و زبان برنامه نویسی اسکرچ یکی از زبان‌هایی است که توسط دانشگاه MIT توسعه داده شده و برای عموم مردم قابل استفاده است. نسخه دیگری از این زبان که مخصوص کودکان در رده سنی ۵ تا ۸ سال است نیز توسط این دانشگاه توسعه داده شده و می‌توانید آن را به راحتی روی گوشی‌های اندرویدی هم نصب کنید.
شروع پروژه زبان کدنویسی اسکرچ، اولین بار در سال ۲۰۰۳ بود و در ۴ سال اول، نسخه‌ای از اسکرچ برای استفاده عمومی در دسترس نبود. اولین نسخه از اسکرچ که برای عموم مردم قابل استفاده بود در سال ۲۰۰۷ عرضه شد. دومین نسخه از آن در سال ۲۰۱۳ یعنی حدود ۱۰ سال پیش ارائه شد. نسخه سوم از اسکرچ که در حال حاضر نیز استفاده می‌شود و به روز رسانی هم می‌شود، از سال ۲۰۱۹ برای عموم مردم ارائه شد و کاربران می‌توانند از نسخه آنلاین اسکرچ روی سایت دانشگاه MIT استفاده کنند و یا نسخه آفلاین آن را دانلود و نصب کنند.
در ادامه این مقاله به نحوه استفاده آنلاین و آفلاین زبان کدنویسی بلوکی اسکرچ می‌پردازیم. با این توضیحات می‌توان گفت که زبان بازی‌سازی اسکرچ تقریبا ۲۰ ساله است. در مورد زبان برنامه نویسی اسکرچ جونیور هم باید بگوییم که این زبان نیز از سال ۲۰۱۴ برای همه مردم قابل استفاده است و در حال حاضر تقریبا ۹ سال دارد.
محیط کدنویسی اسکرچ
محیط اسکرچ از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است. همانطور که در این عکس مشاهده می‌کنیم، قسمت سمت چپ صفحه مربوط به بلوک‌های مختلف از کدهاست و ما می‌توانیم از این قسمت کدها را انتخاب کرده و به وسط صفحه که محل نوشتن کدهاست بکشیم و با چسباندن بلوک‌هایی که در صفحه هستند، یک سری مجموعه دستور را تشکیل دهیم تا کار خاصی را در برنامه برای ما انجام دهد. قسمت سمت راست صفحه نیز محل نمایش خروجی کدهای ماست و ما می‌توانیم خروجی کدهای خود را همان لحظه در قسمت راست برنامه ببینیم و این باعث افزایش سرعت کدنویسی می‌شود.
همچنین در قسمت چپ و پایین صفحه بخش Extension ها وجود دارند که ما می‌توانیم از این قسمت، بخش‌های اضافه را به اسکرچ اضافه کنیم؛ مثل اضافه کردن ماژول تبدیل نوشتار به گفتار گوگل، ماژول‌های سخت‌افزاری مثل میکروبیت و بسیاری از اکستنشن‌های دیگر که کار با زبان برنامه نویسی اسکرچ را بسیار جذاب‌تر و هیجان‌انگیزتر می‌کند.
هدف از طراحی نرم‌افزار اسکرچ چیست؟
از زمان قدیم، همیشه برنامه نویسی با نوشتن کدهای طولانی همراه بوده و برای دیدن نتیجه و خروجی کار، برنامه‌نویسان خیلی صبور بودند. اما در سال‌های اخیر، تکنولوژی پیشرفت خیلی زیادی داشته و کودکان از زمان تولدشان، با کامپیوترهای زیادی سر و کار دارند و از سنین کودکی با بازی‌های زیادی وقت می‌گذرانند. از طرفی صبر کودکان کم است.
برای برنامه نویسی کودکان، دیدن یک صفحه پر از کدهای متفاوت و نوشته‌های غیرقابل فهم، بسیار خسته‌کننده است و هیچ تمایلی برای نوشتن کدها ندارند. نوشتن کدهای طولانی و خسته‌کننده در دنیای امروز، برای کودکان و حتی نوجوانان اصلا جذاب نیست. حال اگر ما بتوانیم کدنویسی را با بازی‌هایی که خودشان انجام می‌دهند ترکیب کنیم، در این صورت بچه‌ها به کدنویسی علاقه‌مند می‌شوند. این همان کاری است که متخصصین دانشگاه MIT کرده و زبان کدنویسی اسکرچ را خلق کرده‌اند.
ویژگی ها و اهداف اصلی برنامه نویسی اسکرچ
1- در این زبان، کودکان می توانند با کشیدن بلوک‌هایی که از قبل در برنامه اسکرچ وجود دارند و رها کردن آنها روی صفحه که به آن Drag and Drop می‌گویند، به راحتی کد مورد نظر خود را به کامپیوتر وارد کنند، که نیازی به نوشتن کدهای طولانی نداشته و همچنین سرعت خیلی بالاتری نسبت به نوشتن دارد.
2- علاوه بر این ظاهر گرافیکی و ساده برنامه اسکرچ نیز تاثیر زیادی در جذب بچه‌ها به این برنامه دارد. کاراکترها و پس زمینه‌های جذابی از قبل در اسکرچ وجود دارد که بچه‌ها می‌توانند از آنها استفاده کنند یا حتی در صورت علاقه، کاراکترهای مورد نظر خود را دانلود و به اسکرچ اضافه کنند. همچنین در صورتی که کودک شما استعداد نقاشی داشته باشد، می‌تواند کاراکتر دلخواه خود را در اسکرچ طراحی کند.
3- مورد دیگر اینکه بچه‌ها از همان لحظه اول که پروژه‌ای را شروع می‌کنند، می‌توانند خروجی کد خود را تست کرده و خیلی سریع‌تر به نتیجه برسند و ایرادات (Bug های) بازی خود را رفع کنند. این در حالی است که در زبان‌های برنامه نویسی نوشتاری، برای دیدن خروجی باید کد نوشته شود و حتی برای دیدن خروجی گرافیکی ساده باید زمان زیادی صرف شود. در حالی که در اسکرچ این کار فقط چند دقیقه زمان می‌برد.
4- تمامی این موارد باعث شده که محیط اسکرچ، به جایی جذاب برای کودکان و نوجوانان تبدیل شود و به این ترتیب آنها بدون نوشتن کدهای طولانی، بازی‌های مورد علاقه خود را طراحی کنند و در این بین مفاهیم اصلی برنامه نویسی را نیز به خوبی درک کنند.
5- در مورد افزایش مهارت‌های نرم هم اسکرچ به کودکان کمک زیادی می‌کند. کودکان با طراحی بازی یا انیمیشن‌هایی که با خلاقیت خود ایجاد می‌کنند، مهارت تفکر خلاقانه خود را تقویت می‌کنند. کودکان می‌توانند با کشیدن نقاشی روی صفحه کاغذ خلاقیت خود را افزایش دهند؛ اما در اسکرچ کودکان می‌توانند علاوه بر کشیدن همان کاراکترهای تخیلی در برنامه، آنها را به حرکت درآورده و برای کاراکترهای خود داستان خلق کنند و بدین ترتیب خلاقیت بیشتری از خود نشان دهند.
6- از طرفی با رفع مسائلی که در طول ساخت بازی یا انیمیشن خود تجربه می‌کنند، مهارت حل مسئله را نیز یاد می‌گیرند. همچنین در سایت آنلاین اسکرچ می‌توانند بازی‌های کودکان سراسر دنیا را ببینند و با بررسی آنها، کمبودهای کد آنها را جبران کنند یا مشکلات آنها را رفع کنند و یا با خلاقیت خود آنها را تغییر دهند که موجب افزایش مهارت تفکر نقادانه کودکان می‌شود. در صورتی که به صورت گروهی با دوستان خود با اسکرچ کار کنند، می‌توانند با هم‌فکری و اشتراک گذاری ایده‌های خود، مهارت‌های ارتباطی خود را نیز تقویت کنند.
بنابراین به طور خلاصه می‌توان گفت که هدف زبان برنامه نویسی اسکرچ، این است که با پوشاندن کدهای طولانی و مخفی کردن آنها در پشت بلوک‌های آماده و کاراکترهای جذاب، باعث جذب کودکان به این دنیای شیرین شود و مفاهیم اصلی برنامه نویسی از قبیل الگوریتم‌نویسی، شرط‌ها، حلقه‌ها، متغیرها، توابع و اعمال ریاضی و منطقی به ذهن کودکان نفوذ کند و آنها را برای درک راحت‌تر زبان‌های دیگر آماده کند و در این بین با ایجاد چالش، موجب افزایش مهارت‌های نرم کودکان نیز شود. مهارت‌هایی که بهتر است از دوران کودکی روی آنها تمرکز شود تا کودکان را برای زندگی در محیط اجتماعی آینده آماده کند.
چگونه می‌توان از زبان برنامه نویسی اسکرچ استفاده کرد؟
تمامی بازی‌ها یا برنامه‌هایی که روی کامپیوتر یا گوشی‌مان نصب می‌کنیم، کدهایی هستند که از قبل نوشته شده‌اند و باید روی دستگاه مورد نظر نصب شوند تا بتوان با آنها کار کرد. البته با پیشرفت وب، بسیاری از برنامه‌ها به صورت آنلاین هم قابلیت اجرا دارند که یکی از این برنامه‌ها اسکرچ است. برای برنامه نویسی با اسکرچ، به دو شیوه آنلاین و آفلاین می‌توانیم از آن استفاده کنیم.
مزایای استفاده از اسکرچ آنلاین
اسپرایت‌ها (Sprite) و بکدراپهای (Backdrop) برنامه همیشه به روز هستند و اسپرایت‌ها و بکدراپهای نسخه‌های جدیدتر این برنامه نیز در آن اسکرچ آنلاین وجود دارند.
تغییرات جزیی نسخه‌های جدید اسکرچ روی آن اعمال شده‌اند و نیازی به دانلود نسخه جدید و نصب نیست.
در صورتی که با نام کاربری خود وارد شوید و روی پروژه‌ای کار کنید، هر چند دقیقه پروژه شما ذخیره می‌شود.
در صورت داشتن نام کاربری، از روی هر سیستمی می‌توانید به آن وصل شوید و پروژه‌های خود را ادامه دهید.
می‌توانید پروژه‌های خود را پس از اتمام با مردم سراسر دنیا به اشتراک بگذارید.
نیازی به اتصال به اینترنت ندارد. اگر سرعت اینترنت کم باشد، سرعت بالاتری (نسبت به اسکرچ آنلاین) در اجرای برنامه دارد.
نحوه استفاده از اسکرچ آنلاین
برای استفاده از اسکرچ آنلاین، به سایت https://scratch.mit.edu/ می‌رویم و از قسمت Create می‌توانیم ساخت بازی خود را به صورت آنلاین آغاز کنیم.
آموزش اسکرچ در هر دو نسخه آنلاین و آفلاین برای کودکان علاقه‌مند به حوزه برنامه نویسی کاملا توصیه می شود. برای یادگیری کامل و اصولی برنامه نویسی اسکرچ، می توانید به صفحه آموزش اسکرچ مراجعه کنید و بهترین دوره را با بهترین اساتید این حوزه بگذرانید و در نهایت مدرک بین المللی دریافت کنید و وارد دنیای حرفه ای برنامه نویسی شوید.
نحوه نصب برنامه اسکرچ
برای تجربه سرعت بالاتر در هنگام کار با اسکرچ و در صورت دسترسی نداشتن دائم به سایت آنلاین، می‌توانیم بازی اسکرچ را دانلود کنیم و با نصب روی سیستم خود، به صورت آفلاین در هر جایی و بدون نیاز به اینترنت از این برنامه استفاده کنیم. جهت نصب برنامه بازی‌سازی اسکرچ روی سیستم عامل ویندوز مراحل آن را همراه با تصویر در این بخش توضیح داده‌ایم. در صورت نیاز به توضیحات بیشتر نیز می توانید مقاله آموزش نصب اسکرچ را مطالعه نمایید و صفر تا صد نصب و دانلود را یاد بگیرید.
در ابتدا به صفحه دانلود اسکرچ از سایت دانشگاه MIT می‌رویم.
در مرحله بعد، گزینه Direct Download را انتخاب می‌کنیم تا فایل نصبی اسکرچ دانلود شود.
پس از دانلود فایل نصبی برنامه اسکرچ، روی آن دابل کلیک کرده و فایل را اجرا می‌کنیم. در صفحه نصب برنامه در صورتی که بخواهیم تمام کاربران سیستم از این برنامه استفاده کنند گزینه اول و در صورتی که بخواهیم فقط کاربر فعلی از این برنامه استفاده کند گزینه دوم را انتخاب می‌کنیم. با زدن دکمه install برنامه روی سیستم ما نصب می‌شود.
با اجرای برنامه نصب شده اسکرچ، وارد محیط بازی‌سازی اسکرچ می‌شویم.
به چه پیش‌نیازهایی برای ساخت بازی با اسکرچ باید توجه شود؟
برای شروع استفاده از اسکرچ نیاز به دانش و تجربه خاصی نیست. این برنامه طراحی شده تا به یادگیری مفاهیم برنامه نویسی و منطق الگوریتم کمک کند. اسکرچ در کنار آموزش، محیط گرافیکی زیبایی دارد. برای شروع کدنویسی، اسکرچ یکی از برنامه‌های مناسب برای افراد مبتدی است.
برای ساخت بازی با نرم‌افزار اسکرچ به چه سیستمی نیاز است؟
می‌توان گفت اسکرچ بر روی تمامی سیستم‌ها قابلیت نصب دارد و نیاز به سیستمی با ویژگی خاصی ندارد. برای استفاده از اسکرچ نیاز به یکی از دستگاه‌های کامپیوتر، موبایل یا تبلت هوشمند است که نسخه‌های مختلف اسکرچ یا اسکرچ جونیور را می‌توان در آنها نصب کرد.
اسکرچ دو نسخه قابل نصب و آنلاین دارد. نسخه نصبی اسکرچ در انواع سیستم عامل‌های مک، ویندوز، کروم و اندروید در دسترس قرار دارد. همچنین برای استفاده از نسخه آنلاین Scratch فقط به اینترنت احتیاج است که پیشنهاد می‌کنیم از گوگل کروم استفاده کنید تا تجربه کاربری بهتری داشته باشید.
Scratch Junior برای کودکان با سنین کمتر طراحی شده است تا آنها را با مفاهیم ابتدایی برنامه نویسی آشنا کند. برنامه‌هایی که می‌توان با اسکرچ جونیور طراحی کرد عبارتند از:
ساخت بازی های آموزشی با اسکرچ جونیور
کودکان با ایجاد بازی‌هایی مثل آموزش اعداد، حروف، شمارش، رنگ‌ها و مفاهیم ابتدایی ریاضیات را می‌توانند طراحی کنند. همچنین با استفاده از اشیاء مختلف و محیط‌های متنوع می‌توانند دنیای مجازی بسازند.
ساخت انیمیشن با اسکرچ جونیور
کودکان می‌توانند با استفاده از حرکت‌ها، صدا و تصاویر داستان‌های کوتاه بسازند. همچنین برای داستان‌های خود شخصیت‌های طراحی شده خودشان را داشته باشند.
ساخت بازی مبارزه‌ای و مسابقه‌ای
با ایجاد بازی‌هایی که دو یا چند بازیکن دارند کودکان می‌توانند یکدیگر را به رقابت و تعامل با یکدیگر دعوت کنند.
ساخت پازل و بازی تعاملی
با اسکرچ جونیور می‌توان بازی‌های پازلی و حل معما ایجاد کرد. این نوع از بازی‌ها به تفکر منطقی و حل مسئله کودکان کمک می‌کند.
حداکثر گرافیکی که برای ساخت بازی با اسکرچ می‌توان پیاده‌سازی کرد، چقدر است؟
Scratch برای پروژه‌های ساده و متوسط مناسب است. می‌توان بازی‌هایی همانند سوپر ماریو، ماینکرفت، بازی‌های مرحله‌ای و دو بعدی جالبی طراحی کرد. اما برای پروژه‌هایی که نیازمند گرافیک پیچیده، انیمیشن‌های سنگین یا پردازش گرافیکی با حجم بالا هستند، Scratch محدودیت دارد.
به طور کلی، Scratch برای شروع یادگیری برنامه نویسی و ساخت بازی‌ها و پروژه‌های گرافیکی ساده و متوسط مناسب است. برای پروژه‌های با گرافیک پیشرفته و سه بعدی، استفاده از پلتفرم‌های دیگر با قابلیت‌های بالاتر استفاده می‌شود.
ساخت بازی با برنامه اسکرچ چه توانایی‌هایی در کودکان را تقویت می‌کند؟
ساخت بازی با اسکرچ یک فرایند آموزشی مفید است که می‌تواند توانایی‌های مختلف کودکان را تقویت کند. این توانایی‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
مهارت‌های مرتبط با فناوری و کامپیوتر
در حین ساخت بازی با استفاده از Scratch، کودکان با مفاهیم برنامه نویسی و فناوری آشنا می‌شوند و یاد می‌گیرند که چگونه از ابزارهای مختلف برنامه نویسی و گرافیکی استفاده کنند و ایده‌های خود را اجرایی کنند.
تفکر منطقی و مسئله‌محور
ساخت بازی کمک می‌کند تا کودکان توانایی تفکر منطقی و حل مسئله داشته باشند.
خلاقیت و نوآوری
ساخت بازی باعث می‌شود که کودکان خلاقیت خود را به کار بگیرند و به دنبال ایده‌های جدیدی برای ساخت بازی بگردند.
تعامل اجتماعی و همکاری
بازی‌های چند نفره به تقویت مهارت‌های همکاری و توانایی کار گروهی کمک می‌کند.
اعتماد به نفس
انجام یک پروژه کامل و دیدن نتیجه آن باعث افزایش اعتماد به نفس کودکان می‌شود و به این باور می‌رسند که می‌توانند از ابتدا چیزی را بسازند.
Scratch 3 یک نسخه بهبودیافته و پیشرفته‌تر از نرم‌افزار Scratch است که تفاوت‌های زیادی با نسخه‌های قدیمی دارد. تفاوت‌های اصلی بین Scratch 3 و نسخه‌های قدیمی‌تر به شرح زیر است:
رابط کاربری و طراحی
Scratch 3 دارای یک رابط کاربری مدرن‌تر و کاربر پسندتر است. همچنین در نسخه جدید می‌توان تم رنگی بلاگ‌ها را تغییر داد.
پشتیبانی از دستگاه‌های مختلف
Scratch 3 از دستگاه‌های متنوعی مانند کامپیوترهای شخصی، تبلت‌ها و تلفن‌های هوشمند بهتر پشتیبانی می‌کند و رابط کاربری آن بهبود یافته است تا بر روی دستگاه‌های مختلف بهتر نمایش داده شود.
قابلیت‌های گرافیکی و انیمیشن
Scratch 3 از نظر قابلیت‌های گرافیکی و انیمیشنی پیشرفته‌تر است. ابزارهای کامل‌تری برای ساخت و ویرایش تصاویر، شکل‌ها و انیمیشن‌ها دارد.
پشتیبانی از توانایی‌های جدید
Scratch 3 از قابلیت‌های جدیدی مانند امکان اتصال به دستگاه‌های خارجی از طریق بلوتوث یا اتصال به وب‌سرویس‌های خارجی برای به اشتراک‌گذاری پروژه‌ها دارد.
بهبود عملکرد و پایداری
نسخه‌های جدیدتر Scratch عملکرد بهتری دارند و سرعت اجرا بالاتر است.
نتیجه‌گیری
با توجه به رشد سریع تکنولوژی به‌خصوص در حوزه برنامه نویسی و نیاز به آموختن این مهارت، آموزش برنامه نویسی برای کودکان امری حیاتی محسوب می شود و بهتر است کودکان از سنین پایین به یادگیری مهارت برنامه نویسی اقدام کنند. از آن جایی که زبان برنامه نویسی اسکرچ این مهارت مهم را همراه با بازی و مهارت‌های نرم به کودکان آموزش می‌دهد، یکی از بهترین زبان‌های برنامه نویسی برای ورود کودکان و نوجوانان به این دنیای گسترده و جذاب است.
