در این مقاله به این موضوع میپردازیم که آیا نصب اسکرچ برای موبایل امکانپذیر است؟ جواب این سوال این است. هم بله و هم خیر. برای توضیح کامل این پاسخ در ادامه با جزییات به این موضوع میپردازیم. اما به طور مختصر میتوان گفت که در منبع اصلی سایت اسکرچ، نسخههای مختلفی از برنامه اسکرچ وجود دارد و شما میتوانید اسکرچ را روی سیستم عاملهای زیر نصب کنید.
این موارد، نسخههایی از برنامه اسکرچ هستند که برای سیستمهای مختلف طراحی شدهاند. با این حال نکته مهمی در مورد نسخه اندروید برنامه اسکرچ وجود دارد که در ادامه به آن میپردازیم.
حتما برایتان سوال پیش آمده که آیا نصب اسکرچ برای اندروید امکانپذیر است یا نه؟ همانطور که در مقدمه به این موضوع اشاره کردیم، نسخهای از برنامه اسکرچ برای سیستم عامل اندروید طراحی شده است و میتوانید آن را از سایت گوگلپلی دانلود کنید. با این حال، بر اساس مستندات سایت MIT، نصب اسکرچ روی گوشی امکانپذیر نیست. اما شما میتوانید این نسخه را بر روی تبلتهای اندرویدی خود نصب کنید.
همانطور که می دانید آموزش اسکرچ برای کودکانی که هوش بالایی دارند و علاقه به تکنولوژی دارند بسیار حائز اهمیت است و خانواده باید برای ثبت نام در کلاس های آموزشی برنامه نویسی اقدام نمایند. در این آموزش ها صفر تا صد اسکرچ همراه با آموزش دانلود و نصب به صورت کامل ارائه می شود.
از آنجایی که صفحه برنامه اسکرچ از قسمتهای زیادی تشکیل شده است و این قسمتها در صفحات بزرگ به خوبی نمایش داده میشوند، استفاده از این برنامه در صفحات بزرگ مناسب است. اما نمایش همان اطلاعات و قسمتهای زیاد این برنامه در یک صفحه ۵ یا نهایتا ۶ اینچی، باعث میشود که نتوانیم به قسمتهای مختلف برنامه به راحتی دسترسی داشته باشیم و این موضوع باعث میشود که در گوشیهای اندرویدی کار با این برنامه خیلی سخت باشد.
از آنجایی که این موضوع باعث میشود که برنامه کاربرپسند (user friendly) نباشد، به راحتی باعث دلزدگی کاربران میشود و کاربران فکر میکنند که برنامه اسکرچ برنامه خوبی نیست؛ در حالی که مشکل از برنامه نیست و مشکل از کوچک بودن صفحات گوشیهاست که ظاهر اجرای این برنامه روی آنها مناسب نیست. احتمالا مهمترین دلیل این که برنامه اسکرچ قابل نصب بر روی گوشیهای اندرویدی نیست همین موضوع است.
با این حال، اگر هنوز اصرار دارید که روی گوشی همراه اندرویدی خود از برنامه اسکرچ استفاده کنید، میتوانید از نسخه آنلاین اسکرچ استفاده کنید. میتوانید با google chrome یا بروزر خود وارد سایت MIT شوید و از نسخه آنلاین اسکرچ استفاده کنید. اما همانطور که مشاهده میکنید استفاده از اسکرچ حتی در این سایت هم اصلا برای گوشی با سایز کوچک مناسب نیست و بسیار آزاردهنده است.
همانطور که در مقاله اسکرچ گفتیم، یادگیری زبان برنامهنویسی از کودکی اهمیت زیادی دارد و خوب است که کودکان از سنین پایین این مهارت را بیاموزند. متخصصین دانشگاه MIT، نسخهای متفاوت از زبان اسکرچ را با نام اسکرچ جونیور (ScratchJr) تولید کردهاند که مخصوص رده سنی ۵ تا ۸ سال است.
در این نسخه از اسکرچ که این زبان هم به صورت بلوکی است، نوشتههای بسیار کمتری وجود دارند و مخصوص کودکانی است که هنوز به مدرسه نرفتهاند، یا به تازگی مدرسه را شروع کردهاند. با این حال به خاطر کشیدن شکل حیوانات و یا اشیا، کودکان میتوانند آنها را تشخیص داده و به جای نوشتن کلماتی مثل move و turn که در اسکرچ استفاده میشود، از علامتهایی مثل فلش که برای کودکان قابل درک است استفاده شده است.
به این ترتیب کودکان حتی بدون سواد خواندن میتوانند با استفاده از روش آزمایش و خطا، عملکرد بلوکها را بررسی کنند که این کار باعث رشد حس کنجکاوی آنها نیز میشود و کودکان میتوانند تنها با دیدن علامت آنها، کدهای مربوطه را با دست بکشند و در پایین صفحه که مربوط به قسمت کدنویسی است قرار دهند.
همانطور که در این عکسها میبینیم، کودکان پس از باز کردن برنامه اسکرچ جونیور، میتوانند پروژهای جدید بسازند که در آن از تصاویر پسزمینه متفاوت و یا کاراکترهای متفاوت استفاده کنند. دستورات مهم برنامهنویسی نیز در این زبان وجود دارند و کودکان میتوانند با انتخاب گزینههای مناسب، کاراکترهای خود را به سمت چپ، راست، بالا و پایین صفحه حرکت دهند.
همچنین در قسمتی که علامت بلندگو مشاهده میشود، میتوانند صداهای گوناگونی را با این برنامه تولید کنند. با این حال دستوراتی که در برنامه اسکرچ جونیور وجود دارند، نسبت به دستورات برنامه اسکرچ کمتر هستند و به طور مثال نمیتوان مستقیما از دستورات شرطی در اسکرچ جونیور استفاده کرد که یکی از مهمترین دستورات در برنامهنویسی هستند. این در حالی است که میتوانیم از حلقهها استفاده کنیم که در برنامهنویسی خیلی زیاد استفاده میشوند. یا مثلاً نمیتوانیم به دلخواه خودمان متغیر تعریف کنیم. اما متغیرهای از پیش تعیین شدهای در برنامه وجود دارند و میتوانیم از آنها استفاده کنیم.
باید دقت کنید که دلیل این که نمیتوان به طور مستقیم از دستورات شرطی یا متغیرها استفاده کرد، این است که زبان بازیسازی اسکرچ جونیور برای کودکان با سنین خیلی کم طراحی شده است و دستورات شرطی و متغیرها برای کودکان با سن پایین کمی پیچیده هستند. به همین دلیل این موارد با این که جزء مهمترین مفاهیم در برنامهنویسی هستند، حذف شدهاند.
از سوی دیگر، مهمترین بحث در برنامهنویسی، الگوریتم و ترتیب انجام کارهاست که به بهترین نحو در زبان اسکرچ جونیور طراحی شده. کودکان با پشت سر هم قرار دادن بلوکهای گوناگون و دیدن ترتیب اجرا شدن کدهایی که نوشتهاند، به خوبی ترتیب اجرای دستورات و مفهوم الگوریتم را درک میکنند. همچنین درک این مفهوم باعث میشود که نظم و ترتیب کارها را بیاموزند که باعث میشود در زندگی شخصی و فردی خود نیز کارها را به طور منظم و طبق الگوی خاصی انجام دهند.
همچنین کودکان با ساختن بازی اختصاصی خود، از قوه تخیل خود استفاده کرده و داستانهای جدیدی در این برنامه خلق میکنند. بنابراین استفاده از این برنامه و ساخت برنامههای دلخواهشان، علاوه بر یادگیری برنامهنویسی باعث افزایش مهارتهای نرم کودک از جمله تفکر خلاق و حل مسئله و منظمتر شدن آنها میشود.
مطلب مرتبط: آموزش نصب اسکرچ
همانطور که گفتیم، دانلود و نصب اسکرچ ۳ برای اندروید به درستی انجام نمیشود. اما برای نصب اسکرچ جونیور روی گوشی خود، به راحتی میتوانید برنامه نصبی آن را از playstore و با جستوجو کردن کلمه scratchJr، پیدا کنید و با انتخاب گزینه install، برنامه اسکرچ جونیور را روی گوشی خود نصب کنید. لوگوی برنامه اسکرچ جونیور را در عکس زیر میتوانید ببینید.
نتیجهگیری
برنامهنویسی مهارتی است که به سرعت رشد کرده و همه باید تا حدودی با آن آشنایی داشته باشیم و بعضی از افراد آن را به عنوان شغل ایدهآل خود انتخاب میکنند. برای موفقیت در برنامهنویسی که یک مهارت است، داشتن تجربه موضوعی مهم است و هر چقدر از سنین پایینتر یاد گرفته شود، بهتر است. کودکان قبل از شروع مدرسه میتوانند از زبانهایی مثل اسکرچ جونیور برای ورود به دنیای برنامهنویسی استفاده کنند تا مفاهیمی مثل الگوریتم را عمیقا درک کنند و با مفاهیمی مثل حلقهها آشنا شوند. با بزرگتر شدن میتوانند از زبانهایی مثل اسکرچ استفاده کنند تا تسلط بیشتری روی این مفاهیم داشته باشند و مفاهیم پیشرفتهتری مثل حلقهها و شرطها و توابع را درک کنند. با تسلط نسبی روی این مفاهیم که اساس کد نویسی برای کودکان هستند، درک کاملی از زبانهای برنامهنویسی دارند و میتوانند به راحتی وارد دنیای برنامهنویسی زبانهای کاربردی مثل پایتون و جاوا اسکریپت و غیره شوند و آینده شغلی خود را تضمین کنند.