از زمان‌های قدیم، همیشه یکی از راه‌های افزایش خلاقیت افراد و به ویژه کودکان، هنر بوده که در بین هنرهای گوناگون، نقاشی همیشه یکی از پررنگ‌ترین آنها به حساب می آید. امروزه با گسترش فناوری و افزایش سیستم‌های کامپیوتری، تعداد بسیار زیادی برنامه نقاشی دیجیتالی هم به وجود آمده و افراد در پلتفرم‌های مختلفی مثل گوشی و تبلت و کامپیوتر می‌توانند از نرم‌افزارهای نقاشی دیجیتال به راحتی استفاده کنند. برخلاف قدیم که نقاش‌ها برای خلق آثار هنری خود نیاز به بوم نقاشی یا کاغذ و ابزارآلات فیزیکی زیادی داشتند، امروزه نرم‌افزارهای نقاشی دیجیتال زیادی در دسترس ما قرار دارد.
شاید برای شما این سوال پیش آمده که بهترین نرم‌افزار نقاشی دیجیتال چیست؟ اما این سوال مثل این است که بپرسیم بهترین ماشین چیست؟ چیزی به اسم بهترین ماشین وجود ندارد و بر اساس نیاز هر شخص، بهترین ماشین برای آن تعریف می‌شود. برای یک نفر بهترین ماشین، ماشینی است که مصرف بنزین کمتری داشته باشد. در حالی که برای شخص دیگری، لوکس بودن ماشین اهمیت دارد و برای شخص سوم ماشینی بهترین گزینه است که جای بیشتری داشته باشد.
در مورد نرم‌افزارهای نقاشی دیجیتال هم همین موضوع درست است. برای شخصی که تازه شروع به کار کرده و سیستم ضعیفی دارد یا می‌خواهد به طور رایگان از این ابزار استفاده کند، به عنوان بهترین نرم‌افزار نقاشی دیجیتال می‌توان به طور مثال Krita را معرفی کرد. در حالی که برای شخصی که سیستم قوی دارد و به طور خیلی حرفه‌ای نیاز به کار کردن با نقاشی‌های دیجیتال دارد، Corel Painter یا Adobe Photoshop گزینه‌های مناسب‌تری هستند. به این ترتیب، نمی‌توان یک نرم‌افزار خاص را به عنوان بهترین نرم‌افزار برای نقاشی دیجیتال معرفی کرد و باید به نیاز کاربر هم توجه کرد. با ما همراه باشید تا در این مقاله به معرفی نرم‌افزارهای مختلف نقاشی دیجیتال بپردازیم و با ویژگی‌های آنها آشنا شویم.
نرم‌افزار نقاشی دیجیتال چیست؟
برای ترسیم و کشیدن نقاشی‌ها در یک سیستم کامپیوتری (هم سیستم‌های کامپیوتری و هم گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها)، از نرم‌افزارهایی استفاده می‌شود که به نرم‌افزارهای نقاشی دیجیتال معروف هستند. با توجه به این که ساختار سیستم‌های کامپیوتری و لپ‌تاپ با گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها متفاوت است، در هر یک از این دو مجموعه، نرم‌افزارهای نقاشی دیجیتال متفاوتی وجود دارند که برای هر کدامشان، نرم‌افزارهای قدرتمند و جذابی وجود دارد. در این مقاله، اشاره کوتاهی به نرم‌افزارهای اندرویدی و ios می‌کنیم و بیشتر روی نرم‌افزار نقاشی دیجیتال برای کامپیوتر تمرکز می‌کنیم. در صورتی که با جزییات به دنبال نرم‌افزار نقاشی دیجیتال برای گوشی‌های اندروید و ios هستید، به مقاله مورد نظر که به صورت جداگانه به این موضوع اختصاص دادیم سر بزنید.
چند نمونه معروف از برنامه‌های نقاشی دیجیتال برای گوشی‌های هوشمند
Adobe Illustrator Draw ArtRage Ibis Paint X Clip Studio Paint Dotpict Infinite Painter Medibang Paint
این‌ها تنها چند نمونه از برنامه‌های نقاشی دیجیتال هستند که اکثرشان قابل نصب بر روی گوشی‌های اندروید و ios هستند و تعداد این برنامه‌ها بسیار بیشتر از موارد ذکر شده است؛ اما همان طور که گفتیم، در این مقاله بر روی نرم‌افزار نقاشی دیجیتال برای کامپیوتر تمرکز می‌کنیم و برای نرم‌افزار نقاشی دیجیتال برای گوشی‌های هوشمند در یک مقاله به طور جداگانه و مفصل صحبت خواهیم کرد.
معرفی اجمالی نرم‌افزارهای نقاشی دیجیتال برای کامپیوتر
برنامه‌های نقاشی دیجیتال، نرم‌افزارهایی هستند که می‌توان در آنها، کاراکتر، منظره یا هر چیز دیگری که به ذهنمان برسد را ترسیم کرد. برخی از آنها بسیار ساده و ابتدایی هستند. به عنوان نمونه می‌توان برنامه paint ویندوز را معرفی کرد که با نصب ویندوز، به صورت خودکار روی کامپیوتر نصب می‌شود و در آن ابزارهای بسیار ساده و ابتدایی وجود دارد که می‌توان مثلا یک خط یا دایره یا بیضی کشید و داخل آن را رنگ کرد. اما از ویژگی‌های پیشرفته‌تر مثل لایه‌بندی صفحه پشتیبانی نمی‌کند یا اگر بخواهیم رنگ پشت یک عکس را حذف کنیم، این کار به راحتی در برنامه paint قابل انجام نیست و زمان بسیار زیادی از ما می‌برد. نرم‌افزارهای دیگری وجود دارند که این کار را هم با دقت بیشتری و هم با سرعت بسیار بیشتری برای ما انجام می‌دهند که از بین برنامه‌های کامپیوتری می‌توان به Adobe Photoshop، Corel Painter، GIMP و یا نرم‌افزارهای دیگر اشاره کرد که هر کدام از آنها، ویژگی‌های خاص خود را دارند و بسته به این که تا چه حد و با چه دقتی می‌خواهیم روی نقاشی دیجیتالی خود تمرکز کنیم، می‌‌‌توانیم از هر کدام از این نرم‌افزارها استفاده کنیم. در ادامه با جزییات بیشتری روی این نوع نرم‌افزارها تمرکز می‌کنیم و مزایا و معایب آنها را ذکر می‌کنیم. شما همراهان عزیز می‌توانید با توجه به نیاز خود، بهترین نرم‌افزار که برای شما مناسب است را انتخاب کرده و از آن نرم‌افزار نقاشی دیجیتال برای سیستم کامپیوتری خود استفاده کنید.
معرفی تخصصی نرم‌افزارهای نقاشی دیجیتال برای کامپیوتر
همانطور که گفتیم، تعداد زیادی برنامه نقاشی دیجیتال وجود دارد. در این بخش، در هر قسمت، یکی از آنها را معرفی می‌کنیم و مزایا و معایب نرم‌افزار گفته شده را بیان می‌کنیم. حداقل سیستم مورد نیاز برای کار با آنها بیان می‌شود و با توجه به این که بیشتر کاربران از سیستم عامل ویندوز استفاده می‌کنند، در این مقاله تمرکز بیشتری روی نرم‌افزار نقاشی دیجیتال ویندوز است. هر چند به موارد دیگر هم اشاره خواهیم کرد.
فتوشاپ Adobe Photoshop
نرم‌افزار نقاشی دیجیتال فتوشاپ، یکی از معروف‌ترین و همچنین محبوب‌‌‌ترین برنامه‌های نقاشی دیجیتال است که سال‌هاست مردم از آن روی سیستم‌های کامپیوتری مختلف استفاده می‌کنند. روی سیستم عامل‌های ویندوز و همچنین مک قابل نصب است. از مهم‌ترین ویژگی‌های مثبت این نرم‌افزار، قدرت بسیار بالای آن در ویرایش نقاشی‌های دیجیتال و عکس‌هاست. از دیگر ویژگی‌های آن، به روز بودن این برنامه و آپدیت‌های به روز آن است. یادگیری فتوشاپ اصلا سخت نیست و کار کردن با آن آسان است. البته برای مسلط شدن به تمام ویژگی‌های این برنامه و استفاده از حداکثر امکاناتی که دارد، حتما باید آموزش دید. چون بسیاری از کارهایی که خودتان با روش آزمایش و خطا در این برنامه یاد می‌گیرید، به راحتی و با استفاده از گزینه‌هایی که در خود برنامه وجود دارند، با سرعت بیشتر و همچنین کارایی بالاتری انجام می‌شوند. در مجموع یکی از قدرتمندترین برنامه‌ها در این زمینه است و تنها ایرادی که می‌توان به آن گرفت، نیاز به سیستم قدرتمند برای استفاده از این برنامه است. حداقل سیستم مورد نیاز برای استفاده از این برنامه را در ادامه بیان می‌کنیم. در صورتی که سیستم شما حداقل ویژگی‌ها را ندارد، باز هم می‌توان از این برنامه استفاده کرد یا از نسخه‌های قدیمی‌تر آن استفاده کرد. اما به خاطر کند شدن مراحل کار، استفاده از این برنامه برای سیستم‌های ضعیف توصیه نمی‌شود و پیشنهاد می‌کنیم به سراغ برنامه‌های دیگر معرفی شده بروید.
سیستم مورد نیاز برای کار با برنامه فتوشاپ
حافظه اصلی: ۸ گیگابایت (ترجیحا ۱۶ گیگابایت) حافظه ثانویه: ۲۰ گیگابایت (ترجیحا ۱۰۰ گیگابایت و SSD) رزولوشن صفحه نمایش: 1280x800 (ترجیحا 1920x1080) کارت گرافیک با پشتیبانی از نسخه DirectX 12 ویندوز: ۱۰ ۶۴ بیت (ورژن 22H2 یا به روز تر) پردازنده: ۶۴ بیت با فرکانس حداقل 2GHz یا سریعتر
کورل پینتر Corel Painter
برنامه نقاشی دیجیتال Corel Painter، یکی دیگر از برنامه‌های معروف در این زمینه است که امکانات زیادی دارد و قابل نصب بر روی سیستم‌های ویندوزی و مک می‌باشد. این نرم‌افزار نیز بسیار قدرتمند است و به نحوی رقیب Photoshop محسوب می شود. کار کردن با این برنامه هم مثل فتوشاپ سخت نیست و با آزمایش و خطا می‌توان آن را یاد گرفت. اما به خاطر امکانات بسیار زیاد آن یادگیری کامل و مسلط شدن به آن به زمان زیادی نیاز دارد و برای مسلط شدن به تمام امکانات آن، دیدن آموزش مناسب توصیه می‌شود. این برنامه نیز به روز رسانی می‌شود و امکانات جدید به آن اضافه می‌شوند. مثل فتوشاپ، ایرادی که می‌توان به آن گرفت، نیاز به سیستم قدرتمند برای استفاده کردن از Corel Painter است. حداقل سیستم مورد نیاز برای استفاده از این برنامه در زیر آمده است.
حافظه اصلی: ۸ گیگابایت (ترجیحا ۱۶ گیگابایت) حافظه ثانویه: ۳ گیگابایت برای فایل نصبی برنامه رزولوشن صفحه نمایش: 1280x800 (ترجیحا 1920x1200) کارت گرافیک با پشتیبانی از نسخه ۱.۲ به بعد OpenCL ویندوز: ۱۰ ۶۴ بیت آپدیت شده پردازنده: ۶۴ بیت با حداقل ۴ هسته
افینیتی فوتو Affinity Photo
در صورتی که سیستم کامپیوتری قوی ندارید، شاید نرم‌افزار نقاشی دیجیتالی Affinity Photo برای شما مناسب‌تر باشد. با این که این گزینه نسبت به گزینه‌های قبلی تا حدودی سبک‌تر، اما کارایی خوبی دارد و در صورتی که با فتوشاپ کار کرده باشید، کار کردن با این برنامه نیز برای شما بسیار ساده خواهد بود. با این حال تا حدودی سبک‌تر است و برخی از کارهای پیشرفته که فتوشاپ قابل به انجام آنهاست را ندارد. اما در مجموع برنامه نقاشی دیجیتال قدرتمندی محسوب می‌شود و حداقل سیستم مورد نیاز برای کار با این برنامه نیز سیستم ضعیفی نیست. علاوه بر این، نسخه Affinity Photo 2 که جدیدتر و به روزتر و قوی‌تر از نسخه Affinity Photo است، نیاز به سیستم قوی‌تری دارد که مثل دو برنامه قبلی است و علاوه بر مک و ویندوز، قابل استفاده بر روی iPad نیز می‌باشد. حداقل سیستم مورد نیاز برای استفاده از این برنامه در زیر آمده است.
سیستم مورد نیاز برای کار با برنامه Affinity Photo
حافظه اصلی: ۸ گیگابایت حافظه ثانویه: ۱ گیگابایت برای فایل نصبی برنامه رزولوشن صفحه نمایش: 1280x768 کارت گرافیک با پشتیبانی از نسخه DirectX 10 ویندوز: ۱۰ ۶۴ بیت
کریتا Krita
برای سیستم‌های ضعیف‌تر که نیاز به کار خیلی حرفه‌ای نیست، نرم‌افزار نقاشی دیجیتال Krita یکی از گزینه‌های عالیست. نرم‌افزاری کاربردی که تا حدودی شبیه فتوشاپ است. با این که حجم این نرم‌افزار کمتر از برنامه‌های گفته شده است، اما قابلیت‌های زیادی دارد. مثل ایجاد افکت‌های طبیعی، کار با لایه‌ها، شفافیت، داشتن انواع مختلف براش ، قلم‌مو، اسپری و غیره. همچنین ابزار زوم بسیار قوی دارد که می‌توان برای تمرکز روی جزییات نقاشی دیجیتال از آن استفاده کرد. همچنین امکان تغییر سایز و چرخش طرح‌ها نیز یکی از ویژگی‌های نرم‌افزار Krita می‌باشد. یکی از ویژگی‌های بسیار مثبت این نرم‌افزار، رایگان بودن آن است. برنامه‌هایی که تا به حال گفتیم، همگی برنامه‌هایی هستند که توسط شرکت‌های بزرگی تولید شده اند و برای استفاده از آنها، باید آنها رو به صورت قانونی خریداری کرد. در حالی که این برنامه و برخی دیگر از برنامه‌ها، رایگان هستند و برای استفاده از آنها نیاز به پرداخت هزینه نیست. با این که کارایی کمتری نسبت به برنامه‌های گفته شده دارند.، اما با توجه به این که منابع کمتری از سیستم را استفاده می‌کنند و روی سیستم‌های ضعیف‌تر هم کار می‌کنند، برای شروع کار گزینه بسیار مناسبی است. یکی‌دیگر از ویژگی‌های بسیار مهم برنامه کریتا این است که می‌توان این برنامه را روی تمامی پلتفرم‌های ویندوز، مک، لینوکس، اندروید و ChromeOS نصب و استفاده کرد. حداقل سیستم مورد نیاز برای استفاده از نرم‌افزار نقاشی دیجیتال Krita را در زیر می‌بینید.
سیستم مورد نیاز برای کار با برنامه Krita
حافظه اصلی: ۲ گیگابایت (ترجیحا ۴ گیگابایت) حافظه ثانویه: ۳۰۰ مگابایت رزولوشن صفحه نمایش: 1280x768 کارت گرافیک: Intel 82945G Express ویندوز ۷ پردازنده: Intel Core 2 Duo T5200
گیمپ (GIMP)
نرم‌افزار gimp که نام کامل آن GNU Image Manipulation Program است، یکی از نرم‌افزارهای قدیمی و رایگان دیگر است که از گذشته تا کنون، جزو یکی از نرم‌افزارهای نقاشی دیجیتال رایگان محسوب می‌شود. این نرم‌افزار بر روی سیستم عامل‌های ویندوز، مک و لینوکس قابل نصب است و حجم زیادی هم ندارد. برای کارهای ساده‌تر و سبک‌تر جایگزین مناسبی برای برنامه فتوشاپ است و کار کردن با آن نیز ساده است. امکاناتی مثل لایه‌بندی عکس‌ها و امکانات پیشرفته‌تر هم دارد. با این حال برای کارهای بسیار حرفه‌ای مناسب نیست. در صورتی که سیستمی قوی ندارید و علاقه‌مند به کار با برنامه‌های نقاشی دیجیتال هستید، gimp گزینه مناسبی است. حداقل سیستم مورد نیاز برای استفاده از نرم‌افزار نقاشی دیجیتال gimp را در زیر می‌بینید.
سیستم مورد نیاز برای کار با برنامه gimp
حافظه اصلی: ۴ گیگابایت حافظه ثانویه: ۵۰۰ مگابایت رزولوشن صفحه نمایش: 1280x768 ویندوز ۱۰
سایت Photopea
در پایان به عنوان برنامه نقاشی دیجیتالی که نیاز به نصب ندارد و روی سرورهای سایت خودش به راحتی قابل دسترس است، سایت https://www.photopea.com/ را معرفی می‌کنیم. در این سایت شما می‌توانید به صورت آنلاین و بدون نیاز به نصب، با عکس‌ها کار کنید یا نقاشی خود را به صورت آنلاین در این سایت بکشید. عملکرد خوبی دارد و می‌توانید پس از پایان کار، خروجی مناسب خود را در فرمت‌هایی مثل png، jpg، webp و غیره از این سایت دانلود کنید. استفاده از آن رایگان بوده و فقط نیاز به اینترنت دارد و نیاز به سیستم خیلی قوی هم ندارد و مثل نرم‌افزارهای gimp و krita، سبک است.
نتیجه‌گیری
در دنیای امروزه، نقاشی دیجیتالیکی از راههایی است که می‌توان بدون استفاده از ابزار فیزیکی و در کامپیوتر یا گوشی هوشمند و تبلت، نقاشی دیجیتالی کشید و برای این کار برنامه‌های نقاشی دیجیتالی زیادی وجود دارند. کودکان می‌توانند با صرف زمان خود با این برنامه‌ها، مهارت خلاقیت خود را افزایش دهند. برخی از این برنامه‌ها سبک‌تر هستند و رابط کاربری ساده‌تری نیز دارند و برای شروع کار مناسب‌تر هستند و به سیستم قوی نیاز ندارند. استفاده از این برنامه‌ها برای بیشتر افراد مناسب است. اما در صورتی که به زمینه هنر و به خصوص نقاشی علاقه بیشتری دارید، پس از مسلط شدن روی این برنامه‌ها، می‌توانید به سراغ برنامه‌های پیشرفته‌تر با امکانات بیشتر بروید تا خلاقیت بیشتری به خرج دهید و دنیای متفاوت‌تری را با برنامه‌های نقاشی دیجیتالی خلق کنید.
در صورت علاقمندی فرزندتان به مباحث مختلف برنامه نویسی با کامپیوتر، شما خانواده عزیز می توانید فرزندتان را در این مسیر همراهی کرده و با تهیه دوره آموزش برنامه نویسی کودکان و نوجواناناین فرصت برای دلبندتان خلق کنید تا بتواند آینده خود را رقم بزند.
